“Öncelikle kestane balının diyarı Zonguldak’tan selamlar!” Son dönemde en çok duyduğumuz geyik giriş cümlesi bu olsa gerek… Bir kaçma-kaçırılma programına telefonla bağlanan bir abi sarf etmişti. Daha sonra amacının dikkat çekmek olduğunu söylemiş ya bu kadarını beklemiyormuş doğrusu. Biz ilginin de fazlasını veririz anacığım, sen dert etme!
Böyle girip siz okurları neşelendirmek istedim, zira benim için biraz buruk bir yazı olacak. “Liste yazarlığı”na ilkesel gerekçelerle karşı çıkan biri olarak bir listeyle gelmem hiç değilse kendi adıma üzücü… Doğrusu liste yazarlığına karşı hislerim değişmedi. Liste yapmanın, liste yaparak okunmaya çalışmanın yazarlıkta yetersizlik belirtisi olduğunu düşünüyorum hâlâ.
Liste hazırlayan yazarlar şüphesiz tecrübenin altını doldurmaya çalışıyorlar. Seyirciden (çoğunluğundan) önce izleyip yazıyorlar ve en niteliklisinden en pespayesine günün sonunda yaptıkları işle ancak “ucuz” bir noktada duruyorlar.
Ben de “bu yazımın ucuz olmasından dolayı burukluk yaşıyorum, tükürüğümü yaladığım için üzgünüm” deyip geçeyim listeme. İşte karşınızda 2021’in platform güldürüleri!
10. Adım Başı Kafe – Exxen
Aynı adı taşıyan bir kafeden esinlenmiş Adım Başı Kafe mahalle samimiyeti uzmanı Selçuk Aydemir tarafından yönetilirken yönetmenin son yıllardaki başarısızlığına da tüy dikiyor desek yeri.
Dizi Üsküdar’ın laik coğrafyası Selimiye’de geçmekte ve hayattan istediğini alamamış üç arkadaşın “kafe açma” fikrinden yola çıkılmış. İş dünyasından sıkılmış beyaz yakalıların veya üniversite mezunu işsizlerin borç harç kafe açıp batırdıkları günümüzde ayakta kalma çabasını işliyor.
Ancak güldürümüzdeki konu kısırlığına iyi bir örnek olmaktan öte özü sözü, cismi, şusu busu hemen hiçbir şeyi şirin olmayan bir dizi Adım Başı Kafe… Ne demiştik? Adım Başı Kafe, kelle başı dizi! https://www.gazeteduvar.com.tr/adim-basi-kafe-adim-basi-dizi-haber-1530069
Yazan: Ebru Aydemir ve Erdal Şahin
Yöneten: Selçuk Aydemir
Oynayanlar: Zeynep Çamcı, Emrah Kaman, Burak Serdar Şanal, Burak Satıbol, Şenay Gürler
10 Bölüm – Bölümler ortalama 25-30 dakika
9. Acans – BluTV
Ofis komedileri “off-com” gibi bir kısaltma taşıyor mu bilmiyorum ancak sitcomların vazgeçilmezi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Zaten sitcom dediğimiz şey ya ailede ya arkadaşlar arasında, olmadı iş yerinde geçer. Belki biraz da mahalle, apartman, ikiz villa falan…
Örneğin başarılı sitcom’larımızdan Avrupa Yakası aileyi, iş arkadaşlığını sentezliyor, mekânlarını ise görece zengin tutup, ofis-apartman hattında belirliyordu.
Avrupa Yakası: Ben ne alaka?
Demem o ki bizde Acans’ın birkaç gömlek iyisi, yıllar önce çekildi. Öyleyse bu çaba neden? Tek mekânda iş yapmanın maliyeti düşünüldüğünde sorumuzun cevabını alıyoruz. “Eh, bari öykü iyi olaydı” diyoruz. Ne çare! Öykü zayıf, tipler sıradan ve günün sonunda Acans fıkrasına gülünmeyen Hasan Mezarcı… Maalesef… https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/03/22/acans-macans-geciniz-bu-isleri/
Yazan: Ayberk Çınar
Yöneten: Ali Yorgancıoğlu ve Can Yücel
Oynayanlar: Algı Eke, Bülent Emrah Parlak, Derya Alabora, Birkan Akyol, Melisa Berberoğlu, Can Sertaç Adalıer
10 Bölüm – Bölümler ortalama 25 dakika
8. Bir Yeraltı Sitcom’u – Exxen
BKM çıkışlı komedyen Hasan Can Kaya Konuşanlar adlı gösterisi parlayınca bir anda aranan isim haline geldi. Kaya da “fırsat bu fırsat” diyerek düşük bütçeli bir yapımda rol almış ve şöhretini yitirmeden kalıcı olmaya çalışmış belli ki.
Komedyenin özel hayatını matrak ve kurgusal bir dille anlatan dizi çok güldürmeyen hatta bazen (özellikle son bölümde) duygulandıran yönüyle yeraltı ibaresinin de hakkını vermekte…
Fakir edebiyatı yapan, seyirciyi zaman zaman klişe bombardımanına tutup, tip dahi olamamış tipleriyle ayakları yerden kesik bir öykü anlatan bir dizi Yeraltı Sitcom’u…
Açıkçası Yeraltı Sitcomu’na özel bir teşekkür borçluyum! “Başarısızlık” vurgusu ve ailede çekilen ruhsal eziyet bakımından aldığım ilhamla başarısız bir eleştirmenin hayatını anlatan “Hay(ırdır gardaş ne baktın bu ka)dar” adlı bir dizi senaryosu yazdım. Bu vesileyle yapımcılara sesleneyim: Ben yazdım diye demiyorum he, gayet güzel senaryo! https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/05/13/ilginc-bazi-olaylar-ve-bir-yeralti-sit-comu-kendin-olma-baskasi-ol-boyle-cok-fena-sikicisin/
Yazan: Hasan Can Kaya
Yöneten: Nezih Helvacıoğlu ve Sultan San
Oynayanlar: Hasan Can Kaya, Günay Karacaoğlu, Tuna Orhan, Ezgi Gör
9 Bölüm – Bölümler ortalama 20 dakika
7. İBO: İlginç Bazı Olaylar – Exxen
“İbrahim Büyükak oyuncu olmasa nasıl bir hayat sürerdi” şeklinde bir soruya yanıt arayan, normal şartlarda bizi hiç mi hiç ırgalamazken son dönemin “kendini anlatma” temalı minimalist üslubuna cuk oturan dizisi İBO büyük ölçüde Bursa’da geçiyor.
İbrahim bir yandan ailesi, arkadaşları ve eski nişanlısıyla baş etmeye çalışırken bir yandan yazar olmanın hayalini kuruyor. Dizi de onun hayata tutunma öyküsünü konu almakta… İBO, senaryoma esin veren bir diğer yapım… https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/05/13/ilginc-bazi-olaylar-ve-bir-yeralti-sit-comu-kendin-olma-baskasi-ol-boyle-cok-fena-sikicisin/
Yazan ve yöneten: İbrahim Büyükak
Oynayanlar: İbrahim Büyükak, Cemre Ebuziyya, İdil Sivritepe, Zafer Algöz, Özgür Emre Yıldırım, Füsun Demirel, Meral Çetinkaya
10 Bölüm – Bölümler ortalama 35-40 dakika
6. Doğu – BluTV
Komedyen Doğu Demirkol‘un “hayata tutunma” çabasını izlediğimiz dizi… Evet… Gerçekten artık yazarken dahi sıkılıyorum. Bir komedyen de hayata tutunuvermesin yahu! Bir komedyen de “ağlayan palyaço” olsun mesela! Ne bileyim yeni açılan bir kasap dükkânı önünde broşür falan dağıtsın… Nedir bu tutunma hevesi! Hem hangimiz tutunabiliyoruz?
Doğu, Demirkol’un Tutunamayanlar dizisinde canlandırdığı karakterin gerçek yaşamından esintiler taşıdığını da gösteriyor bize. Ama bu kadar yani… Fazlasını beklemeyin. Başarısız bir komedyen, daha doğrusu “yırtmaya çalışan” bir komedyen… Üniversite nanay, eski sevgilisi artık hoca olmuş dersine giriyor, o derece.
İnançsız baba, dini vecibelerini yerine getiren anne… Bir kültür çatışması bu ve çatışmadan sağ çıkmaya çalışan, iğneleyici sözler yağmuru altında sürünerek odasına, yatağına ulaşmaya çalışan bir Doğu… Anlayacağınız sadece Garp değil, Şark cephesinde de yeni bir şey yok! https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/04/13/orta-sinif-guldurulerinin-dogusu/
Yazan: Doğu Demirkol ve Murat Özsoy
Yöneten: Murat Ağuş
Oynayanlar: Doğu Demirkol, Evliya Aykan, Ege Kökenli, Kubilay Tuncer, Banu Fotocan, Burcu Kotil
8 Bölüm – Bölümler ortalama 30 dakika
5. Bonkis – BluTV
2021 platformlarda bolca “başarısız hayat” sergilendiği, yırtma azminin dizilerde bir çeşit dinamo görevi gördüğü bir yıl oldu. Bonkis de başarısız bir işletmeciyi konu alıyor. Arkadaşlarının “Bonkis” olarak andığı Deniz zengin-sorunlu ailesine ve çiçek gibi mesleğine (mimarlığa) sırt dönüp kendi ayakları üstünde doğrulmuştur. Hoop! Doğrulduğu yer ise Hasan Can Kaya gibi Güngören değil Moda’dır ve orta-üst sınıfa seslenen, menemen satmaya burun kıvıracağı bir kafe açmıştır ancak işler gönlünce yürümüyordur. Bonkis’in özel hayatı da karışıktır. Eski sevgilisi… Zıbı zıbı zıbı vıdı vıdı vıdı… Falan filan falan…
İlk sezonunda Sergen Deveci gibi parlak bir komedyenden dahi yeterince verim alamayan, tamamen Bonkis ve onun kaybedenliğine eğilen dizi yine de izlenir. Keçinin olmadığı yerde ısrarla izleyiniz! https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/01/29/bonkis-menemenini-avokadolu-yiyenlerin-dizisi/
Yazan: Deniz Tezuysal
Yöneten: Emre Erdoğdu
Oynayanlar: Deniz Tezuysal, Vildan Atasever, Burak Sevinç, Öykü Naz Altay, Sergen Deveci, Lale Mansur, Cem Emüler
7 Bölüm- Bölümler ortalama 15 dakika
4. Leyla ile Mecnun – Exxen
“Şimdi burada” olmak istemeyenlerin dizisi! Navigasyonun ruhsuz sesinden usanan, sora sora Bağdat’ı bulduran tariflerin sıcaklığını arayanların, “dil kulağa üfürmedikçe yol öğrenilmez” diyenlerin dizisi… Mecnun’u seneler sonra yeni bir Leyla’nın peşinde izlediğimiz dizi bir kez daha Kireçburnu samimiyetini aktarmaya, mahalle hasretini gidermeye niyetlenmiş. Köprünün altından çok sular akmış tabi. Yavuz “büyük hırsız” olmuş mesela, Erdal Bakkal sokaklara düşmüş, Kaan, nam-ı diğer gözlük büyüyüp sosyal medya canavarına dönüşmüş.
Mecnun bildiğimiz Mecnun… İşsiz güçsüz, çöllerde yine… Kadroyu toplayıp aksakallı dedesinin kılavuzluğunda dünyayı kurtarmanın hesaplarını yapıyor.
Leyla ile Mecnun (beklendiği üzere) eski tadı vermese bile güçlü hikâyesi ve oyunculukların hatırına izleniyor. Hele İsmail Abi! Dünyanın yükü omuzlarında, Kireçburnu’nun Atlas’ı mübarek! Gemi bu saatten sonra gelmez abi ya biz hâlâ buradayız, merak etme! https://www.gazeteduvar.com.tr/o-gemi-gecikti-be-mecnun-haber-1534405
Yazan: Burak Aksak
Yöneten: Onur Ünlü
Oynayanlar: Ali Atay, Deniz Işın, Serkan Keskin, Cengiz Bozkurt, Ahmet Mümtaz Taylan, Osman Sonant, Köksal Engür, İştar Gökseven, Sarp Aydınoğlu, Nalan Kuruçim
10 Bölüm- Bölümler ortalama 55 dakika
3. 10 Bin Adım – Gain
İki eski sevgili Mehmet ile Ezgi’nin sağlıklı yaşam için on bin adım atarken yaşadıkları ilginç olayları konu alan dizi 8-10 dakika süresiyle su gibi akıp gidiyor. Her bölümde bir başlıktan hareket ediliyor ve ağırlıklı olarak kahramanlarımızın yeni ilişkileri, birbirlerine yaklaşımları işleniyor.
Engin Günaydın‘ın canlandırdığı Mehmet kendini pısırık, kişiliksiz biçiminde tanımlarken Devin Özgün Çınar‘ı ise özgüvensiz fakat sempatik Ezgi rolünde izliyoruz.
Gain’in “kurucu dizileri”nden olan 10 Bin Adım platformun seslendiği kitleye dair de fikir vermekte… Adımlar genellikle Sarıyer sahil, Maçka Parkı ve Bağdat Caddesi’nde atılırken kahramanlarımız başlarına aldıkları dertlerle adeta “orta sınıfın toplumun geri kalanıyla sınavı”nı veriyorlar.
Yazan: Engin Günaydın ve Devin Özgür Çınar
Yöneten: Duygu Güzelmeriç
Oynayanlar: Engin Günaydın, Devin Özgür Çınar, Teoman Kumbaracıbaşı
10 Bölüm – Bölümler ortalama 10 dakika
2. Ayak İşleri – Gain
Yurdum erkeği (göbekli ve şiveli) Vedat ile politik doğrucu Evren’i bir oyun şirketi patronunun ayak işlerini görürken izlediğimiz dizi her bölüm farklı bir macera, farklı bir cümbüş, farklı bir cemaat! Borç tahsil ediyor, köpek çalıyor, burunlarını olmadık işlere sokuyorlar.
Bir akşam yemeğinde iş arkadaşları art arda vurulup kollarında ölen Vedat haklı olarak isyan ediyor: Kapayeydim kollarımı, bu kadar travma yaşamak zorunda mıydım? Peki Evren? Nepotizme karşı çıkmasın mı bu adam? O çıkmasa, bu çıkmasa nasıl bozulacak bu kayırmacı çark?
Ayak İşleri dinamizmiyle genç bir mizah diline ve çağımızı yakalayan bir tempoya sahip. Son bölümlere doğru ivmesini yitirse de izlenir. Hiç değilse gülünür geçilir. Maksat da o değil mi? https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/05/15/ayak-isleri-bir-sekansta-hallederiz/
Yazan: Caner Özyurtlu ve Volkan Öğe
Yöneten: Caner Özyurtlu
Oynayanlar: Çağlar Çorumlu, Güven Murat Akpınar
10 Bölüm – Bölümler ortalama 15-20 dakika
1. Gibi – Exxen
İncir çekirdeği doldurmaz meselelerden manav açtıran dizi… Saçma sapan dizi! Kahramanlarımız Yılmaz ve İlkkan’ı kâh seyyar kokoreççi açmaya zorlayan kâh “ansızın gelen iyilik yapma arzusu ve hazırlıksız yakalanmaları” itibariyle onlara çıp çıp yaşlı yıkatan dizi Gibi…Ne eksik ne fazla, dizi gibi dizi!
Nü resim modeli amcalar, salaş meyhane işleten dayılar, yolunu sahte kan davalarıyla bulmaya çalışanlar… Erasmus’la gelen yamyam öğrenci mi dersiniz, bilgelik öğreteceğim diye kafaladıklarına ev işi gördüren mentor mu ararsınız hepsi ve daha fazlası Gibi’de…
Ömer Sinir’in yönettiği bu Exxen dizisinde başrolleri Feyyaz Yiğit ile Kıvanç Kılınç paylaşıyorlar. Senaryoda ise Yiğit’in yanı sıra Aziz Kedi’nin imzası bulunuyor.
Gibi için Exxen’in en başarılı işi diyebiliriz. https://sacinitarayanlarintaragi.home.blog/2021/04/03/gibi-gibiyim-gibisin-gibi-gibiyiz-gibi-gibiyiz-gibiyiz/
Yazan: Aziz Kedi ve Feyyaz Yiğit
Yöneten: Ömer Sinir
Oynayanlar: Feyyaz Yiğit, Kıvanç Kılıç, Ahmet Kürşat Öcalan, Celal Öztürk
12 Bölüm – Bölümler ortalama 30-40 dakika
Kendine dönüklüğün sönüklüğü ve gerçeğin sömürüsü
Son birkaç söz söyleyip geride bıraktığımız yılın platform komedilerini kısaca değerlendirebiliriz. Temelde iki ayrı eğilim dikkat çekiyor.
Bir: Gerçek yaşama ve mekânlara şaşırtıcı bir ilgi söz konusu… İlginç Bazı Olaylar, Bir Yeraltı Sitcom’u ve Doğu dizileri komedyen, oyuncu kimliğiyle tanınmış gerçek kişilerin yaşamlarından kurgusal kesitler aktardı. İbrahim Büyükak dizisinde geleneksel aile yapısını, esnaf babasını, sevecen anasını ve ona çok şey öğreten ninesini öne çıkarırken, dostluklarını canlandırmayı da ihmal etmedi. Büyükak bu atmosferin yanı sıra gençliğinden itibaren yazarlığa duyduğu merakı işledi.
Doğu Demirkol ise bir anlamda yürüdüğü yolun güldürme telaşını ve sosyal çatışmalı ortamını paylaştı. Yetenek yarışmasında başından geçenleri, hekim babasının gölgesinde kalışını, üniversite arkadaşları alıp yürürken iş hayatına bir türlü atılamayışını, başka bir deyişle “öğrenci kalma” psikolojisini gayet samimi aktardı diyebiliriz. Öyle ki en yakın arkadaşıyla kurduğu ilişkiyi bile baştan sona başarısızlık duygusunun belirlediğini görüyoruz.
Şu ara şov programındaki küfürleri ve bel altı şakaları yüzünden başı iktidarla derde giren Hasan Can Kaya da başrol oynadığı dizide “yükseliş” öyküsünü merkeze alıyor. Kaya’nın dizisinde de samimi bir hava var fakat bu hava alabildiğine sömürülmüş. Yoksulluk üzerine kurulan şakaların ötekileştirilmiş bir zemine basması ister istemez eğreti durmasına yol açmış.
Bu dizilerin ortak yanı başarılamamış olanı, tanınmamış olanı yahut tanınsa dahi tatmin olunamayanı ortaya koymaları…
Başarısızlık yahut başarma çabası “gerçek mekân” dizilerinde de karşımıza çıkıyor. Bunlardan Bonkis büyük ölçüde gerçek bir deneyimi aktarırken Adım Başı Kafe batıracak parası olan laik agresiflerin artık aşina olduğumuz “kafe açma” girişimine eğiliyor. Doğrusu her iki dizi de esas olarak orta sınıfın hali pürmelalini sergilemekte. Zaten kahramanların melül melül dolaşıp ümitsizliği hobi haline getirdiklerini, siyasi bir açmazdan, kültürel bir çaresizlikten beslendiğini görüyoruz.
Muzip birliktelikler, tutan kimya dizileri
İki: Muzip ikililerin başarı yakaladığını söyleyebiliriz. Ayak İşleri‘ndeki gibi birbirine zıt yahut Gibi‘de olduğu gibi birbirinden beter kafadarların başlarına gelen bölüm başı maceralar ilgi çekici… 10 Bin Adım’ı da buraya yazabiliriz.
Tutan kimya’ya ve kafadarlığın, ahbap çavuşluğun çağdaş yorumuna yaslanan bu diziler aynı zamanda kısa süreleri ile sıkmıyor, seyirciyi yormuyor. Özellikle Ayak İşleri ve 10 Bin Adım Gain’in diğer yapımlarına benzer şekilde bir çırpıda bitiyor. Göz açıp kapayıncaya bağlıyor sözünü. Gibi ise biraz daha uzun ve Gain’in işlerine kıyasla daha gelişkin bir bölüm öyküsüne, yan karakter çeşitliliğine sahip.
**
Platformların bu sene yayınladığı komedi dizilerine yukarıda bahsettiğim iki çizgi hâkim… Bunların dışında Leyla ile Mecnun ve Acans kalıyor. Acans beyaz yakalı samimiyetsizliğini yenilikçi bir tavırla daha doğrusu eleştirel bir yaklaşımla ele almadığından ötürü hayli renksiz bir dizi. Leyla ile Mecnun ise yayınlandığı ilk dönem “yeni seyirci”yi yakalamış, platformlar henüz yayın hayatına başlamadan” platform dizisi” olarak anılmaya başlamış, “platforma (internete) yakışır” dedirten bir dizi ve bir taraftan da 90’lar mahalle samimiyeti dizilerine bağlanabiliyor.
Toparlarsak 2021 güldürülerinde bireysel ağırlıklı öyküler öne çıkıyor ve muzip ortaklıklarda dahi tarafların bağımsızlaşma, var olma çabasını izliyoruz. Kalabalık kadrolu Acans, Adım Başı Kafe ve Leyla ile Mecnun dizilerinde ise samimiyet-samimiyetsizlik ekseninde veriliyor kavga… Ne kavgası? Komik olma kavgası elbette!
Haydar Ali Albayrak
Saçını Tarayanların Tarağı 